Ana Sayfa Makale CHE- Attila Turnaoğlu

CHE- Attila Turnaoğlu

0
CHE- Attila Turnaoğlu

Hakkında çok sayıda ve birçok dilde kitap, makale, araştırma yazılmış olan Ernesto Che Guevara (14 Haziran 1928 – 9 Ekim 1967) Arjantin doğumlu, Marksist devrimcidir. Yaşamı boyunca ve ölümünden bu yana Che, kişisel karakteri ve eylemleri hakkında dünya üzerindeki yoksulların, ezilmiş, sömürülmüş ve özgürlük arayan halkların doğal lideri ve kahraman savunucusu olarak nitelendirilmiş, devrimci kültürün sembolü olmuş ve saygı görmüştür.

O’nun mirası kolektif hayal gücünde sürekli olarak gelişmektedir. Bununla birlikte, Che’nin kapsamlı yazılı mirası, radikal Marksist siyaset ve sosyal teorisi, askeri/gerilla savaşı stratejisi ve taktikleri, diplomatik notlar, kitaplar, konuşmalar, dergi makaleleri, mektuplar, şiirler ve günlükler üzerine entelektüel yazıları ve ayrıca Küba hükümet arşivlerinde korunan resmi belgeleri içerir. Che’nin teori ve pratik üzerine çalışmaları, 20. yüzyılın ikinci yarısında dünya çapında, özellikle de devrimci örgütlenmenin ve sömürgecilik karşıtı mücadelelerin ilham aldığı gelişmekte olan dünyada derin bir siyasi etki yaratmıştır. Yazıları onlarca farklı dile çevrilmiştir.

Che hakkında yazılmış eserlerde hayat hikâyesi, kişiliği ve geçirdiği siyasal evreler anlatılmıştır. Bunları araştırıp okuyabilirsiniz. Burada dilimiz döndükçe Onun düşünce tarzı ve hayata bakışı ile ilgili kısa bir bilgi vermeye çalışacağız.

Che, kişiselliği fazlası ile benimsemiş bunu içinden gelen duygularında, kararlarında, beyanlarında, politikalarında hissettirmiştir. Bunun bireycilik olmadığını vurgulayarak, Liderlik özelliğinin bir parçası olduğunu anlamak gerekir. Çeşitli konularda paylaşımları olsa bile, en güvendiği yoldaşları ile derin tartışmaların içine girip bir yol arasa da, bulduğu yön daima kendi yönüydü. Hayatın içinde daima içsel gücüne güvenmiş ve kaderciliği reddetmiştir.  Gerektiği anlarda savunmacı tutumunu açıkça ortaya dökerek ve hatta güncel bir sohbeti ciddiyet ile sürdürürken, belki de hayatının en önemli ve ileriye dönük bir düşüncesini dile getirip bir stratejinin ilk tohumlarını atıyor ve etrafındakileri düşünmeye sevk ederek günü geldiğinde bir karar olarak ortaya çıkarıyordu. Bu özelliği hayatının yönünü belirlemede en hassasiyet gösterdiği bir olguydu.

Kübalı Fotoğrafçı Alberto Korda‘nın 5 Mart 1960 tarihinde La Coubre patlamasında hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninde çektiği ünlü Ernesto Che Guevara portresi fotoğraf çekildikten yedi yıl sonra yayımlanmıştır. Korda bu fotoğraf için şöyle demiştir: ”Amansız bir ifadeydi ve gözleri şaşmaz bir ifade ile geleceğe bakıyordu.”

Jean Paul Sartre ve Simon de Beauvoir, Che ile yaptıkları bir görüşmede kendisinden çok etkilendiklerinden bahis ederler. Che’nin ölümünden sonra Sartre O’nun için şu ifadeyi kullanmıştır: “sadece bir entelektüel değil, çağımızın en katıksız insanı!”

“gelecek biziz ve bunu biliyoruz…” Düşüncelerinin özünde bu söylem vardı ve o gelecek için bugün ne yapılması gerekiyorsa onları düşünerek plan yapmak ve karar alıp uygulamak O’nun için keskin taraftı.  Ülkelerin sömürülmekten kurtulmak için sadece siyasi bağımsızlık peşinde olmamaları gerektiğini ekonomik sömürüden özgürleşmenin mutlak bir özlem olduğunu anlatmaktaydı. Şu söylemi Küba için önemli bir bakışı anlatıyordu: “Bir şeyi fethetmek için onu birilerinin elinden almanız gerekir. Fethedilecek şey ise ülkenin bağımsızlığının tekel denilen birilerinden alınmasıdır….” O tarihte Che için artık Küba, sadece Küba değil, Devrimdi ve Devrim halkın kendisiydi. Onun için devrimcilik, “bireyler adına değil, sürekli olarak kitleler adına düşünmektir.”

Che için 1960ların döneminde ülkelerin bağımsızlığını elde etmeleri ve özgür ülkeler haline gelmeleri için düşünce geliştirirken hayatı riske etmenin bu uğurda can vermenin olası bir sonuç olduğunu dile getirmekteydi. Toplumun üretim yapmak ve ekonomik bağımsızlığa erişmek için hem işçilere; hem de savaşçılara ihtiyacı olduğunu, zira savaşmadan bağımsızlığın elde edilemeyeceğini savunmaktaydı. Şu sözü üretim yapabilmenin önemini çok çarpıcı şekilde açıklamaktaydı.

“ ölümcül bir tehlike döneminde de olsak üretim yapmayı öğrenebiliriz; Özgürlük ve Ölümün işçileri olabiliriz”.

Che 1 Nisan 1965 tarihinde “Ramon Benitez” adına düzenlenen sahte pasaportla Kongo’ya gitmek üzere eşkâl değiştirerek gizlice Küba’dan ayrıldı. Bir müddet sonra Fidel’e gönderdiği mektupta şu vurgu önemliydi: “…son saatlerim beni başka göklerin altında bulursa eğer, son anlarımda bu halkı (Küba) ve seni düşüneceğim….Hasta la Victoria Siempre! – Daima Zafere Kadar!”

Ardından anne ve babasına yazdığı mektupta şu bölüm etkileyici olup Che’nin vazgeçilmez iradesini dile getiriyordu: “……….. pek çok kişi bana maceracı demektedir, evet öyleyim ama farklı tipte, doğruları göstermek için hayatını ortaya koyan cinsten…beni anlamak pek de kolay değil..”

Eşi Aleida’ya hazırladığı teyp içinde de şöyle seslenmişti: “…günün birinde bu mektubu okumanız gerekirse, artık aranızda yokum demektir. Çocuklarım, büyüyünce iyi devrimciler olun. Doğaya hükmedilmesini sağlayan teknikleri öğrenmek için çok çalışın. Önemli olanın devrim olduğunu ve her birimizin kendi başımıza değersiz olduğumuzu unutmayın…en önemlisi dünyanın herhangi bir yerinde bir insanın karşılaştığı herhangi bir adaletsizliği daima içinizde hissetmeye çalışın. Bir devrimcinin en güzel niteliği budur..”

Küba Devrimi‘nden sonra Küba hükümetinde ve çeşitli Latin Amerika devrimci hareketlerinde önemli rol oynamış olan komünist devrimci ve casus Gerilla Tania, Che Guevara‘nın komutasında Bolivya‘da komünist isyancılarla birlikte çarpışan tek kadındı. Bolivya döneminde şu şiiri yazmıştı.

Bir anıyı terk etmek…

Çekip gitsem mi solan çiçekler gibi?

Unutulacak mı bir gün adım

Hiç bir şey kalmayacak mı benden yeryüzünde?

Bir şarkı çiçekler bile

Öyleyse ne yapsın kalbim?

Boşuna mı yaşıyoruz beliriyoruz yeryüzünde?

(Kaynak: John Lee Anderson; Devrimci bir hayat)

Che Guevara 9 Ekim 1967 günü Bolivyada öldü. Otuz dokuz yaşındaydı. Bilinmeyen bir yere gömüldü ise de, Temmuz 1997 de, Bolivyanın Vallegrande isimli küçük bir şehrinde bulunup mezardan çıkarıldı ve Santa Clara şehrinde yapılan bir anıt mezara defnedildi.  Vallegrande’de bir kamu telefon binasının kerpiç duvarında kazınmış şu sözcükler geriye kalmıştı.

“Che yaşıyor, asla istemedikleri kadar”

Nisan 1967 “üç kıtaya mesaj”ında Che şu sloganı seslenmişti:

“Ölüm nereden ve nasıl gelirse gelsin hoş geldi safa geldi”

Che, ölümsüz bir kişilik…

Che, antiemperyalizm kavramını bütün gücü ile ortaya koymuştur. Baskılara, adaletsizliğe, özgürlük yolunda verilen mücadelede hiçbir tereddüte yer olmadığını ve umutların daim olmasını sağlayarak, kararlılığı eylemlere dönüştürerek inanmanın ve onurun korunmasından taviz vermeden insanlık için cesaret ile yürünmesini tüm Latin Amerika ve bağımsızlık mücadelesine giren halklara en açık bir şekilde göstermiş ve müthiş bir ilham kaynağı olmuştur.

Che mücadele ruhu ve azmi ile antiemperyalist dayanışmayı gerçekleştirerek tarihe yön veren en önemli kişiliklerin başköşesindedir. Bugün belirgin bir şekilde yitik dünyamızda olması gereken ne varsa ve ortada yok ise, Che hala yolun ışığı ve sembolü olduğu için bu kadar ölümsüzdür.

Che, hiçbir gücün ve yaptırımın gönüllerimizden silemeyeceği bir insan ve liderdir. Ne kadar acı ki, “gülüm çok erken soldu”

…………………………………….

Ölümünden bir süre sonra İspanyolca yazılan “Hasta Siempre” şarkısı dillerden dillere gezerek çok sevilen ve Che’yi gönüllerde yaşatan bir şarkı olmuştur.

Che’nin hayatının kronolojisine dikkat ederek bu şarkıya Türkçe sözler yazmış bulunuyorum. Bu sözlerin yer aldığı “Kumandan Che Guevara” Şarkısını bir Video olarak Youtube kanalıma yüklemiştim. Buyurun.

KUMANDAN CHE GUEVARA

Yolların yoldaşıydı

Hastaneler eviydi

Dertlere devaydı

İnsanlar umut doldu

Acı çok acı oldu

Gülüm çok erken soldu

Bir kahpe kurşun vuruldu

Kumandan Che Guevara

Tek özgürlük yetmezdi

Dikta rejim sevmezdi

Küba’da başardı

Halklar savaşmalıydı

Acı çok acı oldu

Gülüm çok erken soldu

Bir kahpe kurşun vuruldu

Kumandan Che Guevara

Bağrında derin yara

Olmadı Guatemala

Ver dilini rüzgâra

Peru Şili Meksika

Acı çok acı oldu

Gülüm çok erken soldu

Bir kahpe kurşun vuruldu

Kumandan Che Guevara

Özgürlük ruhun sesi

Yaşam çizgisi eğri

Vur diyerek düşmana

Koşarak Bolivyaya

Acı çok acı oldu

Gülüm çok erken soldu

Bir kahpe kurşun vuruldu

Kumandan Che Guevara

O bir ışık hiç sönmez

O bir lider hiç ölmez

Ernesto her yerde

Sonsuza dek kumandan

Acı çok acı oldu

Gülüm çok erken soldu

Bir kahpe kurşun vuruldu

Kumandan Che Guevara

Gerçekçi ol imkânsızı iste

Yüreğin sesini dinle

Bir selam verdim Gülerek

Kumandan Che Guevara

Gerçekçi ol imkânsızı iste

Yüreğin sesini dinle

Bir selam verdim Gülerek

Kumandan Che Guevara

Orijinal Şarkı: Hasta Siempre; “Carlos Manuel Puebla”

Besteci:             Victor Jara

Şarkı:                  Kumandan Che Guevara

Türkçe Sözler: Attila Turnaoğlu

Che’nin ayakkabılarının altı delikti, ancak yüreği ezilen, haksızlığa ve adaletsizliğe uğrayan tüm insanlar için atarken tek vücut ve pırıl pırıldı.

Anısı önünde saygı ile ….

Attila Turnaoğlu

Attila Turnaoğlu –1953 yılında İstanbul’da doğan Turnaoğlu, Lise öğrenimini Kadıköy Maarif Koleji’ndetamamlamıştır. ODTÜ Endüstri Mühendisliği’nde yüksek öğrenimini tamamlayarak 1979 yılında iş hayatına atılmıştır.İş hayatında sırasıyla STFA Grubu’nun çeşitli şirketlerinde (1979 – 1994) Yöneticilik yapmıştır. Daha sonra İntermak grubunda Genel Koordinatör olarak görev aldıktan sonra 1995 – 2001 yılları arasında Transtürk Holding Aş – Israel Jv ortaklığı şirketlerinde Gübre, Fide üretim ve pazarlaması konularında görev almıştır. Daha sonra bir müddet müşavirlik yapmış olup, 2005 -2014 yıllarında Koca Grup bünyesinde Çeşitli Yurt Dışı Projeler Koordinatörü olarak Endüstriyel Tesisler, çeşitli alt yapı inşaat işleri faaliyetlerini yürütmüştür. Ardından Bionas Tarım LTD Şirketinde Genel Müdür olarak Rusya’da Organik Tarım üretimi ve Avrupa Birliği Ülkeleri, USA ve Kanada’ya satışlar gerçekleştirilmiştir.Orta öğreniminden beri müzikle uğraşmış, şarkı sözleri ve şarkılar üretmiştir. Şiire meraklı olup üniversite döneminden bu yana şiirler yazmaktadır. Bir dönem roman yazma konusuna da eğilmiş ancak yazdıkları basılmamıştır.YouTube kanalında şarkılar, şiir okumaları, video yapımları mevcut olup ileriye dönük Şiir kitabı basmayı amaçlamaktadır. Denenmemiş çalışmalara meraklı olup Foto-Şiir çalışmaları yürütmektedir. Yaşama ait kısa yazılar yazmaya da çalışmaktadır.

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here