Ekoloji Manşet

Denizler hiç olmadığı kadar sıcak: Bundan sonra ne olacak?- Nicola Jones

Rekor sıcaklıkların beklenen bir El Niño ile birleşmesi, deniz yaşamını tahrip edebilir ve aşırı hava olaylarının olasılığını artırabilir.

Nisan ayının başında küresel okyanus sıcaklığı, Mart 2016’daki son rekorunu 0.1 ºC aşarak 21.1 ºC’lik yeni bir rekora ulaştı. Bu rakam, iklim değişikliği nedeniyle beklenen okyanus ısınmasıyla uyumlu olmasına rağmen dikkat çekicidir. Önemli olan, bu olayın, bu yılın ilerleyen döneminde doğu Pasifik bölgesine daha sıcak ve daha yağışlı hava getirmesi beklenen El Niño iklim olayı sırasında değil, öncesinde gerçekleşmiş olmasıdır.

Bu da demek oluyor ki, ortalamanın üzerindeki okyanus sıcaklıkları muhtemelen devam edecek veya hatta yoğunlaşacak, bunun sonucunda daha aşırı hava olayları ve deniz sıcaklık dalgaları ortaya çıkacak ve mercanlardan balinalara kadar deniz yaşamı için sorunlar doğuracak.

NASA’da bir okyanus bilimci olan Josh Willis, “Muhtemelen önümüzdeki bir yıl boyunca rekor seviyelerle karşı karşıya kalacağız” diyor ve ekliyor: “Eğer El Niño gerçekten gelişirse, bu önümüzdeki yıl vahşi bir yolculuk olacak.”

El Niño Güney Salınımı (ENSO), doğal ve döngüsel bir iklim desenidir. El Niño evresinde, Pasifik üzerindeki rüzgarlar zayıflar veya tersine döner, böylece sıcak sularda Doğu Pasifik’e doğru hareketlenme olur. El Niño, genellikle hem okyanusta hem de karada daha sıcak yıllarla çakışır. Örneğin, 21.0 ºC’lik önceki rekor, çok güçlü bir El Niño olayı sırasında meydana gelmiştir.

ENSO şu anda nötr bir evrede olup, nadir görülen üç yıllık uzatılmış bir La Niña döneminden çıkıyor (El Niño’nun karşıt evresi). Ancak El Niño’nun bu yıl devreye girmesi bekleniyor: Dünya Meteoroloji Örgütü’ne göre, Mayıs ve Temmuz arasında gelişme olasılığı %60, Ekim’e kadar gerçekleşme olasılığı ise %80’ye kadar çıkıyor.

‘Blob’ Geri Dönüyor:

A.B.D. Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’nin (NOAA) California, La Jolla’daki Güneybatı Balıkçılık Bilim Merkezi’nde bir okyanusograf olan Andrew Leising, yaz ve sonbahar aylarında A.B.D.’nin batı kıyısı açıklarında olağandışı sıcak sular beklediğini söylüyor. Eğer El Niño beklenildiği gibi gelişirse, “bu, 2014-2015 yıllarında yaşadığımız ‘Blob’ sıcak dalgası gibi bir duruma neden olabilir,” diyor. Blob, özellikle büyük ve zararlı bir sıcak deniz dalgasıydı.

Sıcak deniz dalgaları, yaban hayatı ve balıkçılık için yıkıcı olabilir. Leising, ABD Pasifik kıyısı boyunca büyük sıcak dalgaların birçok tür için yaşanabilir bölgeyi kıyı şeridine sıkıştırdığını belirtiyor. Bu durum, besin avına çıktıklarında balinaları kıyıya daha yakın getirebilir ve bu da gemi çarpmalarını ve balıkçılık ekipmanlarına dolanmaları artırabilir. Sıcak suların kıyıya dayandığı durumlarda, zararlı yosun çiçeklenmeleri oluşabilir ve yengeç ve midye balıkçılığını etkileyebilir. Ancak şu anda Leising’e göre, ABD’nin batı kıyısı boyunca soğuk suyun olağanüstü bir şekilde yükseldiği gözlemleniyor, bu da bu yıl bazı ısınmalara karşı koruma sağlayabilir.

Nisan ayındaki rekor okyanus sıcaklığı öncesi, Güney Yarımküre’deki bazı bölgeler Şubat ayından itibaren sıcak deniz dalgaları yaşadı – bunlar arasında Peru kıyıları ve Güney Okyanusu suları da vardı, diyor Boyin Huang, Kuzey Carolina, Asheville’de NOAA Ulusal Çevresel Bilgi Merkezi için deniz yüzeyi sıcaklık verileri üzerinde çalışan bir okyanusograf.

Olağandışı sıcak sular, mercanlar için özel bir stres kaynağıdır. Matthew England, Avustralya, Sydney’deki New South Wales Üniversitesi’nde fiziksel bir okyanusograf, neredeyse tüm mercan bölgelerinin şu anda olağanüstü yüksek sıcaklıklar yaşadığını belirtiyor. “Mercan resifleri için şu anda gözlemlediğimiz şey, aşırı sıcaklara itildikleri ve daha soğuk sıcaklıklara dönemedikleri.”

2016 yılındaki son rekor kıran okyanus sıcaklığı yılı, sadece üçüncü kez gerçekleşen olağandışı bir global mercan beyazlatma olayıyla aynı zamana denk geldi. Rengini veren algleri dışarı atan beyazlatılmış mercanlar, daha kötü sağlık durumuna sahiptir ve birçoğu ölür.

Almanya’nın Konstanz Üniversitesi’nde mercanları araştıran Christian Voolstra, “Bu yıl başka bir global mercan beyazlatma olayı beklemek oldukça olası” diyor. El Niño bu yıl gerçekleşmese bile yakında gerçekleşeceğini ekliyor. “Her durumda kötü haber.”

Isınan Gezegen:

Sıcak sularda çözünmüş oksijen tutma kapasitesi de azaldığından, deniz yaşamı için stres artmaktadır. “Okyanus ısınması ve deoksijenlenmeyle birlikte, birçok tür için uygun habitatlar azalıyor” diyor, Kanada’nın Vancouver kentindeki British Columbia Üniversitesi’nde deniz biyoloğu olan William Cheung.

Yüksek okyanus sıcaklıkları ayrıca aşırı hava koşullarını tetikleyebilir. Bu yıl Peru açıklarındaki olağandışı sıcak sular, yoğun yağışları ve tropikal siklon Yaku’yu beslemeye yardımcı oldu – bölgeye yıllardır ilk kez böyle bir fırtına ulaştı.

NOAA tarafından kaydedilen ve muhtemelen 100.000 yıldan daha uzun bir sürenin en yüksek sıcaklık artışı olan okyanus sıcaklık artışı, diğer ısınma eğilimleriyle çakışıyor. Örneğin, Güney Yarımküre’de deniz buzu kapsamı Şubat 2023’te tüm zamanların en düşük seviyesine ulaştı. Okyanus, küresel ısınma sonucu iklim sistemindeki fazladan ısı enerjisinin yaklaşık %90’ını emer. Ancak suyu ısıtmak için havaa göre daha fazla enerji gerektiğinden, yüzey suyu sıcaklığı, yüzey hava sıcaklığından daha yavaş bir şekilde yükselmektedir.

“İklim değişikliği olmadan bunlar gerçekleşmezdi” diyen Massachusetts’teki Woods Hole Oceanographic Institution’da deniz biyokimyasal modelleyici Jens Terhaar, yeni sıcaklık rekorunun haberine yanıt olarak “Yeni bir iklim durumundayız, aşırılar artık normale dönüştü” dedi.

Yazan: Nicola Jones, Çeviren: Emre YükselciDenizler hiç olmadığı kadar sıcak: Bundan sonra ne olacak?-

Yeryüzü Derneği Web sitesinden alınmıştır.

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir