“HAYVANLAR İŞÇİ SINIFININ BİR PARÇASIDIR”

Emek Tarihine Bir Meydan Okuma

1700’lerde, başlangıçta bir şeyi (boğa veya saban gibi) kâr amacıyla kiralamak anlamına gelen “çiftlik” terimi, gerçek bir üretim alanını ifade etmeye başladı. Aynı şekilde, kâr amacıyla tutulan veya ticareti yapılan herhangi bir canlı olarak tanımlanan “canlı hayvan” kelimesi de bu dönemden çıkmıştır.Temel gerçek, atların, ineklerin veya tavukların insanlarla aynı kapitalist sistemde emek vermiş olmaları ve hala da çalışmaya devam etmesidir. Ancak Hayvanlar “doğal olarak” özel mülk olmazlar, tıpkı insanların “doğal olarak” emeklerini satmaya gelmemeleri gibi. Aksine, burada aktif bir tarih var – mülksüzleştirme, sömürü ve direniş tarihi.

Jason C. Hribal

19. yüzyılın başlarında, İngiliz müştereklerinin çoğunluğu kapatılmış ve özelleştirilmişti. Arazinin kendisi “barakalar”, “çitler”, “kapatmalar” ve “çevrelemeler ve duvarlar” sahnesi haline gelmişti. Orada sığırlar, inekler, kazlar, atlar ve domuzlar belirli alanların dışında değil içinde çitle çevrildi. O zamandan beri geleneksel otlak ve hayvancılık hakları ortadan kaldırıldığı için, beslenmeleri ve bakımları için artık başkalarına çok daha bağımlıydılar.ve artık “emeksiz ya da en azından mümkün olduğu kadar az çalışmadan” yaşayamıyorlardı. Aksine, bu hayvanlar meta haline gelmişlerdi. Aslında, 1700’lerde, başlangıçta bir şeyi (boğa veya saban gibi) kâr amacıyla kiralamak anlamına gelen “çiftlik” terimi, gerçek bir üretim alanını ifade etmeye başladı. Aynı şekilde, kâr amacıyla tutulan veya ticareti yapılan herhangi bir canlı olarak tanımlanan “canlı hayvan” kelimesi de bu dönemden çıkmıştır. Ancak bu “canlı hayvan” tanımı yanıltıcıdır. Birincisi, genellikle pasif bir sesle yazılır ve konuşulur. Hayvanlar “doğal olarak” özel mülk olmazlar, tıpkı insanların “doğal olarak” emeklerini satmaya gelmemeleri gibi. Aksine, burada aktif bir tarih var – mülksüzleştirme, sömürü ve direniş tarihi. İkincisi, “canlı hayvan” terimi yalnızca insan bakış açısındandır. Yani koyun, inek, at veya domuz açısından bu duruma baktığımızda, bunlar canlı meta veya “üretim aracı” değildir. Bu yaratıklar, istenildiği zaman alınıp satılan köleler olarak kabul edilir. Ancak burada dikkatli olunmalıdır, çünkü bu kategori, bu tür ücretsiz emeğin, tıpkı geçmişteki sömürücü ekonomik sistemlerde olduğu gibi, birikim için gerekli olduğunu göz ardı etme eğiliminde olmuştur. 17. yüzyıldan bu yana pek çok hayvan çalıştırıldı, onların üzerinden büyük parasal karlar elde ettiler ve çabaları için çok az tazminat ya da takdir aldılar. Çiftlikler, fabrikalar, yollar, ormanlar ve madenler onların üretim yerleri olmuştur. Burada çiftlik, fabrika ve maden sahipleri için yün, süt, et ve güç ürettiler. Ve bunun için ücretlendirilmiyorlar. Aslında, benzer koşullar altında çalışan başkalarını da düşünebiliriz: bunlardan birkaçını sayabiliriz, insan köleler, çocuklar, evde çalışanlar, seks işçileri. Temel gerçek, atların, ineklerin veya tavukların insanlarla aynı kapitalist sistemde emek vermiş olmaları ve hala da çalışmaya devam etmesidir.

Bu makale daha ziyade, tarım ve sanayi devriminin gelişiminde hayvanların oynadığı rolün tarihsel bir açıklamasıdır. Bu sürecin bu canlıların yaşamlarını hem niteliksel hem de niceliksel olarak nasıl etkilediğinin bir açıklamasıdır. Hayvanların kamulaştırmalarına ve sömürülmelerine nasıl itiraz ettiklerinin de bir açıklamasıdır. Aynı zamanda hayvan hakları için kolektif bir bilincin ve mücadelenin 17. ve 18. yüzyılda nasıl ortaya çıktığını ve şekillendiğini anlatıyor.

Makale ilk olarak, okuyucudan kapitalizmin gelişiminde hayvanların rolünü düşünmesini ister. İkincisi, işçi olmak için insan olmak gerektiği temel varsayımı sorgulanır. Son olarak, bu deneme şu anda “işçi sınıfı” alanına uygulanan parametrelerle yüzleşiyor.

Yün Ve Et Endüstrileri

1658’de Edward Topsel’in Doğal tarihi metalaştırma fikrini incelemek için ciltler dolusu kaynak olan Dört Ayaklı Canavarların Tarihi, ölümünden sonra Londra’da yeniden yayımlandı. Topsel, pek çok canlıyı uygun fizyolojileri, yani fiziksel özelliklerinin ne olması gerektiği açısından incelemiş ve tanımlamıştır. ”Orta Çağlardan itibaren İngiliz yünü, giyim imalatı için önemli bir yerel ve ihracat ürünüydü. 1300’lerin başında, St. Swithun’s, Winchester’ın manastırı için yaklaşık 20.000 koyun çalıştı, ancak bu büyük manastır sürülerinin varlığına rağmen, çoğu İngiliz koyunu, bir tarihçinin dediği gibi 18. yüzyılın ortalarına kadar “vahşi bir durum” içinde yaşadı. Bu açık meralar, kırlar ve ormanlardı ve altın çağ değildi. Bu, İngiliz müşterekleri oldukça gerçek ve önemliydi – feodal dönemden doğan ve geçim, topluluk ve özellikle hayvanlar için özerklik ilkelerine dayanan dinamik bir sosyoekonomik sistem. Bu nedenle, Topsel ve diğerlerinin dediği gibi koyunlar arasında “soyların iyileştirilmesi” için bu yaşam biçiminde büyük değişiklikler yapılması gerekiyordu.

Bu süreçteki ilk adım “koyun otlakları” yaratmaktı. ” Bunlar, birkaç küçük, özel parsele bölünmüş eski açık otlaklar olabilir. Ekilebilir tarlalara dönüştürülebilirler veya bu otlaklar, ormanlık alanların kesilmesiyle veya birçoğunun yaptığı gibi, bozkırları ve bataklıkları kurutarak oluşturulabilir. Bu kitlesel çitleme döneminde koyunların kelimenin tam anlamıyla kırsal bölgeyi halkın altından “yediği” (çekip aldığı ç.n) söylendi. Yeterince doğru olarak ele alındığında, otlakların çoğalması ekilebilir alanların ve açık meraların pahasına oluştu. Tabii ki, koyunların kendilerinin bu toprağın özelleştirilmesiyle hiçbir ilgisi yoktu. Aksine, bu birkaç kişi tarafından tasarlanan bir projeydi.

Çitleme Sonrası Dikkat Üretkenliğe Verildi

Çitleme işlemi tamamlandıktan sonra, bu yeni toprak sahipleri dikkatlerini üretkenliği artırmanın diğer yollarına çevirebilirler di. Bu yöntemlerden biri kontrollü üreme yani üreme kontrolü yoluyla istenilen vücut ve tüy niteliklerinin üretilmesidir. Koyunların cinsel manipülasyonu yüzyıllardır vardı. Ancak 17. ve 18. yüzyılın gelmesiyle birlikte kontrollü yetiştirme standart bir uygulama haline geldi. Bu noktadan sonra, yalnızca uygun özelliklere sahip olan koyunların üremesine izin verilecekti. “Büyük bir bedene” sahip olmayan veya bir bedene dönüşme olasılığı olmayan diğerlerine gelince, ya doğumdan hemen sonra öldürülecekler ya da iğdiş edileceklerdi.

Yün üretimini artırmak için geliştirilen bir diğer yöntem ise “koyun evi” idi. ” Daha önce bu canlılar günlerini ve gecelerini dışarıda elementlerde (güneş, yağmur, rüzgar vb doğal etkiler ç.n) geçirirken, yeni yapılar yünü güneşin, yağmurun ve sıcaklık değişimlerinin kâra zarar veren etkilerinden koruyordu. Gerçekte, 19. yüzyılın başlarındaki tarım uzmanı Robert Bakewell’in işaret ettiği gibi, uygun yönetim teknikleri izlenirse, koyunlar “otları paraya dönüştürmek için en iyi makine” haline gelebilirdi.

Yine de yün satışı, bu amacı gerçekleştirmenin yalnızca bir yoluydu, çünkü bu dört ayaklı işçiler için daha da kârlı bir “iş” daha yapılıyordu: “koyun eti üretimi. Bin yıl boyunca, ortalama bir İngiliz erkek ve kadınının tam tersine, parasal açıdan zenginlerin beslenme düzeni, bol miktarda et ve başka besin maddelerinden oluşuyordu. Bazı ailelerin kendi kişisel hayvan “stokları” vardı. Diğerleri özel geyik parklarına sahipti ve çoğunun bunu kasaplardan satın almaya gücü yetiyordu. Aslında, John Evelyn, Thomas Isham veya Samuel Pepys’in 17. yüzyıldan kalma günlüklerini okuduğunda, günün lordları ve leydileri tarafından tüketilen etin saf miktarlarına şaşırmadan edemez. Geyik eti yığınları, bolca rozbif, koyun budu, bütün kümes hayvanları, dana eti dilimleri ve birkaç hindi vardı; hepsi tek bir yemek masasındaydı. O zaman, bazı bilim adamlarının belirttiği gibi, bu kişilerin zayıf bağırsak sağlığına bu kadar yenik düşmüş olmalarına şaşmamak gerek. Ancak ortalama bir erkek ya da kadın için bu bir sorun değildi

Et Kavramının Tanımı 19 Yüzyıla Kadar Bugünkü Anlamını İfade Etmiyordu

Kulübe ailesinin akşam yemeği için sadece ara sıra tavşan, kuş, domuz, keçi, kaz veya geyik vardı. Et yeme, çoğu insanın hayatında nadir ve genellikle özel bir olaydı.  O zaman da “Et” kelimesinin kendisi, , sadece katı bir yiyeceğin bir öğünü veya yenilebilir kısmı anlamına geliyordu. Sebzeler yeşil etlerdi. Beyaz etler sütten yapılan yemeklerdi. Tatlı etler, tatlı tadı olan kekler veya şekerlenmiş meyvelerdi ve pişmiş etler, et içerebilen veya içermeyen hamur işleri veya turtalardı. “Et”in çağdaş tanımını, yani üç entomolojik kökten evrilen bir tanımı kazanması 19. yüzyıla kadar olmadı. Bunlardan ilki, et yemekleri ağırlıklı olmak üzere yemek olarak “et”tir. İkincisi, “ağzına et sokmak” deyiminden gelir, yani parasal kazanç sağlamak. Üçüncüsü “et” fiilinden gelir, yani birine bir şey (bu durumda et) sağlamak. Okuyucu merak ediyor olabilir, bu üç ayrı kök çağdaş sözcüğü oluşturmak için nasıl birbirine bağlandı? Eh, “etin” evrimi, tarihteki birkaç önemli olaya kadar takip edilebilir.

Birincisi, Atlantik’in her iki yakasında ticari hayvancılık endüstrisinin gelişiydi. Örneğin, 1657/8 yıllarında, beş İngiliz, şimdilerde Güney Rhode Island olarak bilinen yerde, daha sonra “Pettaquamscut satın alma” olarak bilinen geniş bir arazi parçası satın aldı. Bu, New England’ın koyun ve sığır için ilk büyük ölçekli üretim yeri oldu. Burada, bu yaratıkların “iş”i basit ama ölümcüldü. Yem karşılığında şişmanlamaya, merkezi bir yere götürülmeye, katledilmeye dair “çalıştılar” Daniel Defoe bu ölüm ve satış yerlerini “et pazarları” olarak adlandırdı. Amerika’da, Boston ve New York gibi şehirler veya Batı Hint Adaları’nın plantasyonları, 17. yüzyılın popüler yerleriydi.. Britanya Adaları’nda, pek çok koyun ve sığır için şaşırtıcı olmayan bir şekilde Londra birincil varış noktasıydı. Şehir uzun zamandır çeşitli kesim yerleri barındırıyordu – örneğin Seacoal Lane’deki St. Nicholas veya Rother Caddesi (kalıcı kan lekesi nedeniyle Red Rose Caddesi olarak anılıyor), ancak hiçbiri bu kadar büyük, daha iyi bilinen veya artık ayakta değildi. Smithfield’den daha fazla, her Pazartesi ve Cuma, yaklaşık olarak. 950.

Yine de, en yoğun “et pazarları” bile 18. yüzyılın gelmesiyle oluşacak hacim seviyelerine asla tanık olmamıştı. Bu 100 yıllık süre boyunca, Smithfield’de satılan koyun ve sığır miktarı, sırasıyla yaklaşık 500.000’den 900.000’e ve 76.000’den 124.000’e çıkarak neredeyse iki katına çıktı. İskoçya’nın büyük bir kuzey pazarı olan Falkirk’te satılan sığır sayısı dört katına çıkarak yaklaşık 30.000’den 150.000’e çıktı. Ancak, “et”i “et”e dönüştüren yalnızca niceliksel rakamlardaki bu artış değildi. Ek etkenler vardı.

19. yüzyılın en ünlü çiftçilerinden William Marshall ve J. Mathews, sığır kültürünün her yönünü analiz ettiler. Gıdadan barınmaya, sağlığa, üremeye, kesime, fizyolojiye kadar hiçbir şey denenmemiş olarak bırakılmadı. Bu iki adam dümenin başını inceledi. Boyun çevresini ölçtüler. Gözlerin içine baktılar. Boynuzları boyutlandırdılar. Omuzları hissettiler. Çenelere baktılar. Derinin dokusuna parmak bastılar. Yaş faktörlerini bile dikkate aldılar. Standart olmayan hiçbir şey bırakılmadı. Karlı olmayan teknikler durduruldu. Yararsız nitelikler, onlara sahip olan damızlıklarla birlikte sürüden seçildi. Kalan sığırlar, vücut büyüklüğünü ve kazanılan kârı en üst düzeye çıkarmak için yalnızca önceden belirlenmiş bir yaşa kadar yaşadılar. Gerçekten de, 1700 ile 1800 arasında, ortalama bir dananın vücut ağırlığı neredeyse iki katına çıkmıştı. Et endüstrisi kesinlikle yoldaydı.

Domuzlar da “Et Ticareti”nin Bir Parçası Oldu

“Et ticareti” altında benzer bir akıbete uğrayan bir diğer dört ayaklı canlı da domuzdu. 17. ve 18. yüzyıllarda hiçbir ada İrlanda’dan daha fazlasını barındırmıyordu. 1790’larda ülkeyi gezen bir gezgin durumu şöyle anlatıyor: “Bana söylenene göre her yıl yirmi ila yirmi beş bin domuz öldüren bir tüccar tanıyorum, bu açıklama bana onun tanıdığım en büyük domuz katili olduğunu söyleme fırsatı verdi.”Ayrıca bakınız

ORDUNUN HAYVANLARA KARŞI SAVAŞI

Bununla birlikte, önemli bir şekilde, bu yaratıkların çoğunluğu çiftliklerde çalışmıyordu. Aksine, genellikle yazlık endüstrilerinden geldiler. William Cobbett, “Her deliğin bir domuzu vardır,” diye kabul etti. “O [ya da o] aileden biri gibi deliğe girip çıkıyor; aile, deliğin bir köşesinde ölü otların veya küçük bir samanın üzerinde, bir araya toplanmış olarak ve domuz, başka bir köşede benzer bir yatakta uyur.” Yemekler, bir kulübede yetiştirilen ve hasat edilen patateslerden yapılıyordu “Alınacak ve harika bir yemek haline getirileceklerdi; bu yemek, kabuklu ozierlerden yapılmış sığ bir sepettir.Daha sonra aile bu sepetin etrafına çömelir ve patatesleri elleriyle çıkarır; domuz ayağa kalkar ve biri ona yardım eder ve bazen de tencereden yemek yer.” Gerçekten de Cobbett, “domuz en önemli kişidir; kirayı ödemek için satılır: Başarısız olursa, aile yok olmak için çırılçıplak şekilde açık havaya döner.” Bu pasajın yazarı, bu çıkmazın ciddiyetini hiçbir şekilde abartmıyordu. Topraksız, Katolik İrlandalı ailelerin kirayı ödemek için domuz satmaktan başka seçeneği yoktu.

19. yüzyılın ortalarına gelindiğinde, İrlanda domuz eti üretiminde diğer ülkeler, özellikle de Amerika Birleşik Devletleri tarafından geride bırakılmıştı. Aslında, birçok Amerikan Ortabatı kasabası, tüm varlıklarını bir defalık domuz istihdamına borçludur. Bu konumların en iyi bilineni, o zamanlar “Porkopolis” olarak bilinen Cincinnati, Ohio’dur. Frederick Law Olmsted, 1850’lerde şehri ziyaret eder.:

“Alçak tavanlı, uçsuz bucaksız bir odaya girdik ve patileri sessizce göğe doğru uzanan sırtları üzerinde ölü bir domuz manzarası izledik. Ufuk noktasına doğru yürürken, domuzların ticari domuzlara dönüştürüldüğü bir tür insan doğrama makinesi bulduk. Bir tahta masa, kaldırılıp döndürülecek iki adam, baltaları kullanacak iki adam, onu oluşturan parçalardı. Hiçbir demir dişli çark daha düzenli hareket edemezdi. Dolgun domuzu masaya düşürür, doğrayın, doğrayın; doğrayın, doğrayın; doğrayın, doğrayın, satırları düşürün. Hepsi bitti. Ama siz bunu söylemeden önce, tombulu, doğrayın, doğrayın; doğrayın, doğrayın; doğra, doğra, tekrar ses çıkar. Hayranlıkla izlenmek için bile duraklama yok. Becerikli bir el çabukluğuyla, jambonlar, omuzlar, temizle, dağınıklık ve ilk olarak fırla git, her biri kendi yerine kare şeklinde kesilmiş, burada görevliler, kamyonlar ve aptal garsonlar tarafından desteklenir, her birini ayrı kaderine gönderir – Meksika için jambon , onun bel Bordeaux için. Beklentilerin ötesinde hıza hayran kalarak saatlerimizi çıkardık ve bir domuzun masaya değdiği andan diğerinin masaya oturduğu ana kadar otuz beş saniye saydık. Gereken darbelerin sayısını saymadığımıza pişmanım.”

Hayvan Doğrama “Otomasyon”a Bağlandı

Yani kafada bir “çatlak”, taşıyıcının bir “girdap”ı ve bir “doğrayın, doğrayın; doğrayın, doğrayın,” bu verimli makine yılda yarım milyon domuzu öldürdü. Yine de, sadece birkaç on yıl içinde, görünüşte eşsiz olan bu rakamlar, en iyi ihtimalle marjinal olarak kabul edilecektir. Cincinnati’nin fabrikaları büyük ölçüde yerel domuzlara bağımlıydı – kırsal çiftliklerinden fabrika kapılarına yürüyerek götürüldüler, ancak buharla çalışan demiryolunun ortaya çıkması ve çoğalmasıyla bu tedarik araçlarının modası geçti. Domuzlar veya sığırlar artık ülkenin herhangi bir yerinde yetiştirilebiliyor, dar vagonlara tıkılıp, kesim, paketleme ve dağıtım için merkezi bir şehre kapatılabiliyordu ve hiçbir Amerikan şehri, Chicago’daki demiryoluna olan konumundan ve bölgeye erişiminden daha fazla yararlanamadı. 1865’teki başlangıcından itibaren Union Stockyards, başka hiçbir yerde olmadığı kadar başarılı oldu. Sadece bir yıl içinde, avluları çevreleyen toplam demiryolu hattının uzunluğu sıfırdan yüz mile çıktı. Yirmi yıl içinde, “Packingtown” yılda beş buçuk milyon domuz ve iki milyon dana paketledi. Burası Upton Sinclair’in meşhur romanı The Jungle’ın (1905) yeri olacaktı. Pek çoğu, yayınlandığında oldukça heyecana neden olduğu için “rezil” diyor. Kitap sadece stok sahalarının hastalıklı koşullarını ortaya koymakla kalmadı, aynı zamanda işin sömürücü doğasını da canlı bir şekilde anlattı.

“Her şey o kadar ticariydi ki, büyülenmiş gibi izlendi. Makinelerle domuz eti yapımı, uygulamalı matematikle domuz eti yapımıydı. Yine de bir şekilde en gerçekçi insan bile domuzları düşünmeden edemiyordu; çok masumlardı, çok güvenerek geldiler; ve protestolarında çok insaniydiler – ve haklarına çok uygun! Bunu hak edecek hiçbir şey yapmamışlardı; ve burada yapıldığı gibi, onları bu soğukkanlı, kişisel olmayan bir şekilde, özür dileme numarası yapmadan, bir gözyaşı saygısı olmadan yukarı sallamak, yaralanmaya hakaret ekliyordu. Arada sırada bir ziyaretçi ağlıyordu, emin olmak için; ama bu kesim makinesi çalışıyor ya da ziyaretçi bulunmuyor. Sanki bir zindanda işlenen korkunç bir suç gibiydi, hepsi görülmeyen ve dikkate alınmayan, gözden ve hafızadan uzak bir yere gömüldü.”

*Jason Hribal “Animals Are Part of the Working Class”: A Challenge to Labor History İsimli Çalışmasından Çevrilmiştir.

Yeryüzünden haberler….