Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), koronavirüs pandemisinin kamu emekçilerinin çalışma düzeni üzerindeki etkilerini incelemek için 23 Şubat- 9 Mayıs 2021 tarihleri arasında Türkiye genelinde, 76 ilde farklı iş kollarında çalışan 2 bin 333 kamu emekçisi ile gerçekleştirilen araştırma sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı.

Araştırmada, devletin pandemi sürecinde gerekli destekleyici önlemleri almamasının emekçileri, işsizlik, esnek çalışma ve sadece kendisinin değil, sevdiklerinin sağlığını da tehlikeye atma pahasına çalışmaya devam etme seçeneklerine mahkûm edildiğine dikkat çekildi.

Çalışanların çalışma düzenleri etkilendi

Araştırma sonucunda paylaşılan verilere göre araştırmaya katılan kamu emekçilerinin yüzde 90’ının çalışma düzenlerinin etkilendiğine dikkat çekilerek şu tespitlere yer verildi:

*Kamu emekçilerinin yüzde 90’ı Kovid-19 pandemisinin çalışma düzenlerini etkilediğini, yüzde 53’ü bu süreçte evden çalıştığını, yüzde 64’ü ise uzaktan çalıştığını ifade etti. ‘Covid 19 çalışma düzenimi etkiledi’ diyenlerin yüzde 74’ü evlidir; yüzde 75’inin yaşadığı hanede çocuk bulunmakta ve yüzde 58’inin çocukları ise okula gitmektedir.

*Pandemi sürecinde kamu emekçilerinin çalışma saatleri artmıştır. Kamu çalışanları, yasal izinlerini, öğlen ve hafta sonu tatili haklarını kullanamamışlardır.

*Kamu emekçilerinin yüzde 58’inin çalışma saatleri değişmiş, yüzde 53’ü evden çalışmaya başlamış, yüzde 21’inin çalışma saatleri artmış, yüzde 15’inin çalışma saatleri rotasyonla belirlenmiş, yüzde 10’u yasal izin hakkını kullanamamış, yüzde 9’u hafta sonu tatil hakkını kullanamamış, yüzde 9’u öğlen tatili hakkını kullanamamış, olduğunu ifade etmiştir.

*Araştırmaya katılım gösterip uzaktan çalışma deneyimi olduğunu belirten kişilerin yüzde 38’i uzaktan çalışma durumunda hakları hakkında bilgi sahibi değildir.

*Kamu emekçileri pandemi sürecinde uzaktan çalışırken yalnızlaştılar. Kendilerini tükenmiş hissediyorlar.

*Uzaktan çalışmaya ilişkin duygu ve düşünceleri sorulan katılımcıların; yüzde 94’ü ‘sosyalleşme olanaklarım azaldı, yalnızlaştım’ derken, yüzde 88’i ‘mesai mefhumu kalmadığını belirtti.

*Kamu çalışanlarının iş yükü arttı; yaşlı ve çocuk bakım yükümlülükleri çoğaldı, hane içi ilişkiler pandemi sürecinde bozuldu.

*Kamu emekçileri pandemi sürecinde gelir kaybı yaşadılar ve yoksullaştılar.

*Bütün sabit gelirlilerde olduğu gibi kamu çalışanlarının da reel ücretleri enflasyon karşısında eridi. Bunun yanı sıra pandemi sürecinde benimsenen yeni çalışma düzeni nedeniyle fazla mesai ücreti, ek ders ödemesi vb. ek ödemeler kesildiği için kamu çalışanlarının reel gelirleri azaldı. Buna karşın evden çalışma nedeni ile ev içindeki harcamaları arttı. Dolayısıyla kamu çalışanları, pandemi sürecinde birden fazla kez yoksullaştı.

*Araştırmamıza katılanların yüzde 2’sinin ücretinin arttığını dile getirmesine karşın en az yüzde 26’sı ücretinin azaldığını belirtmiştir.

*Kamu emekçileri pandemiyle ilgili istatistiklere güvenmiyor, bir an önce aşı olup işine dönmek istiyor. Gelecekten ise umutsuz.

*Araştırmaya katılan kamu emekçilerinin yüzde 96’sı normalleşmenin çok uzun zaman alacağını, yüzde 79’u sağlık sisteminin mevcut sorunla baş etmekte yetersiz kaldığını, yüzde 65’i açıklanan ilgili istatistiklerin güvenilir olmadığını, yüzde 72’si çocukları için iyi bir gelecek beklentisi içinde olmadığını düşünüyor; yüzde 79’u ise bir an önce aşı olup işine dönmek istiyor.

*Araştırmaya katılan kamu emekçilerinin yüzde 90’ı Covid-19 salgınının çalışma düzenine etkisinin olduğunu ifade etmiştir. MEB bünyesinde çalışanlarda bu oran yüzde 98, sağlık alanında yüzde 70, yerel yönetimlerde yüzde 88 olarak ifade edilmiştir.

*Çalışma düzeni en fazla etkilenen işkollarının başında sağlık işkolu gelmektedir.

*’Covid 19 çalışma düzenimi etkiledi’ diyenlerin yüzde 74’ü evli olduğunu ve yüzde 75’i yaşadıkları hanede çocuk olduğunu ve yüzde 58’i çocukların okula gittiğini ifade etmiştir.

*Araştırma kapsamında ‘COVİD 19 çalışma düzenimi etkiledi’ diyenlere ‘çalışma düzeniniz nasıl etkilendi’ diye çok seçenekli ve açık uçlu sorduğumuz soruya verilen yanıtlara göre kamu emekçilerinin; yüzde 58’inin çalışma saatleri değişmiş, yüzde 53’ü evden çalışmaya başlamış, , yüzde 21’inin çalışma saatleri artmış, yüzde 15’inin çalışma saatleri rotasyonla belirlenmiş, yüzde 10 yasal izin hakkını kullanmamış, yüzde 9’u hafta sonu tatil hakkını kullanmamış, yüzde 9’u öğlen tatili hakkını kullanmamış.

*Araştırmaya katılan tüm katılımcılara ‘Covid 19 sürecinde işyerine gitmeden uzaktan çalışmanız oldu mu?’ şeklinde sorduğumuz soruya katılımcıların yüzde 64’ü uzaktan çalışma yaptığını ifade etmiştir.

*Pandemi sürecinde kamu çalışanlarının ücretlerinin de etkilendiği araştırmaya katılanlara ifade edilmiştir. Katılımcıların yüzde 72’si ‘ücretim Etkilenmedi’ derken yüzde 26’si ‘Ücretim Azaldı’ yüzde 2’si ise ‘ücretim arttı” şeklinde yanıt vermiştir. ‘Ücretim azaldı’ diyenlerin oranı MEB’de yüzde 39 iken sağlıkta yüzde 24, tarım ve orman alanında yüzde 15, ulaştırma ve altyapı alanında yüzde 14’tür. En çok öğretmenlerin ücretlerinde düşüş yaşandığı ifade edilmiştir.