Bir gün bir elimde Romanca bir kitap vardı ve bir arkadaşım bana ‘Sen de mi çok roman okuyorsun’ diyerek ırk olan romanı kitap sanmıştı. Ben de ‘Bu roman, o roman değil’ dedim ve yarım saat boyunca sohbet etmeye başladık. Bize bizim kendimize dediğimiz gibi Roman denmiyor toplumun bir kesiminde. Bir kısmı ‘Çingene’ vs. diyor. Bugün biz kendimize anadilimizde ‘Roman’ dediğimiz için artık Roman olarak kullanılıyor birçok yerde. Roman deyince aklınıza ne geliyor? İyimser düşünenler ‘Dans eden renkli insanlar’ diyor. Ama başkaları da ‘Hırsız, uyuşturucu kullanan pis insanlar’ diyor.

ANKARA – HDP Çocuk Komisyonu tarafından sempozyumunda konuşan akademisyen Yasemin Özgün, “Annenin yaşadığı şiddetten çocuklar da birebir payını alıyor. Aile toplumun prototipi” dedi.  Halkların Demokratik Partisi (HDP) Çocuk Komisyonu tarafından “Çocukluk Algısı ve Çocuk Politikalarında Yeni Arayışlar” sempozyumunun ilk günü sona erdi. Çankaya’da bir otelde düzenlenen sempozyuma, alanında uzman akademisyen, yazar ve aydın katıldı. “Çocukluğun Politik İnşası ve Çocukluk Algısı” konusuyla devam eden sempozyumda, Zeynep Kılıç “Çocukluk kimin?” başlığında konuştu. Prof. Dr. Demet Lüküslü de “Çocukluk ve Gençlik üzerinden ‘Geleceğin Yurttaşları’nın İnşası” konusunda söz aldı. Geleceğin yükünün çocuk ve gençlerin omuzları üzerine yüklendiğini kaydeden Lüküslü, bu durumun nesneleşmeyi de beraberinde getirdiğini ifade etti. Kesişimsellikler üzerine düşünülmesi ve bu anlamda politikalar üretilmesi gerektiğinin altını çizen Lüküslü, “Bunu hayal etmek çok değerli. Ama ne yazık ki içinde bulunduğumuz 21’nci yüzyıl gençler için de zor bir dönemi ifade ediyor. Ekonomik olarak bağımsız olmanın, kendi ayakları üzerinde durabilmenin 21’nci yüzyıl gençliği için kolay olmadığını görüyoruz. Yetişkin olmanın da zor olduğu bir dönemde yeni bir şeyi hayal etmenin çok zor olmadığını umut etmek istiyorum” dedi. Yapılan konuşmaların ardından ikinci oturum soru-cevap bölümüyle sona erdi.

 ‘KADIN ÖZEL MÜLKİYET GÖRÜLÜYOR’ 

Sempozyumun üçüncü oturumu, “Aile, Siyaset ve STK’lerin Çocuk Algısı” başlığıyla devam etti. “Aile, ebeveynlik ve çocuk algısı” üzerine konuşan akademisyen Yasemin Özgün, feminist politika ve toplumsal cinsiyet politikalarına dikkat çekti. Özgün, annelik üzerinden nesneleştirilen bir kadın yaratıldığını ifade etti. Özgün, “Aile denince ilk olarak kadın anlaşılıyor. Feminist kadınlar olarak ‘Aile değil kadınız’ sloganını kullanmamızın nedeni de budur. Pek çok kadını aile içinde tanımlayan politikaları hepimiz biliyoruz. Bir yandan uzun yıllardır toplumsal bir kurum olarak modern, tek eşli, heteroseksüel bir aile doğal bir ortam olarak lanse ediliyor. Sosyal bilimler anlamında bu anlayış sorgulanıyor. Aileyi feminist kuramcılar da erkeği eve para getiren, ata-erkil bir rol üstlenen ve kadını da ev içi düzeni sağlayan cinsiyetçiliğe dayalı olarak tanımlıyor. Kadın, özel mülkiyet ve çocuklar gibi korunacak bir şey olarak görülüyor” ifadelerini kullandı.

 ‘DEVLET AİLEYİ KULLANIYOR’

 Kadının erkek tarafından ev içinde maruz kaldığı şiddetin, çocuğun ve geleceğini de olumsuz etkilediğini vurgulayan Özgün, “Çocuklar da bu şiddetten azade değil. Özellikle annenin yaşadığı şiddetten çocuklar da bire bir payını alıyor. Aile toplumun prototipi. Çocuğun toplumsal bilgiyi edindiği ilk yer. Çocuk ilk gördüğü şeyleri doğru kabul etmeye başlıyor. Kız çocuklarına aile içinde öğretilen toplumsal cinsiyet rolleri, oluşan eşitsizliğin de normalleşmesine neden oluyor. Bir yandan da kadın ve çocukların istismarının da normalleştiği bir yer oluyor aile. Bu durum çocuklar için çok zor bir durum. Çocuğa ve kadına yönelik istismar büyük ölçüde aile içinde gerçekleşiyor. Yine istismarın gizlenmesinde de ailenin büyük bir payı var. Siyaset alanında da aile kullanılıyor. Devlet kural koyucu bir yapı olarak ailenin sınırlarını belirliyor. Devlet bir ideoloji olarak aileyi kullanıyor” diye belirtti.

 ROMAN OLDUĞUNU SÖYLEYEMEDİ

  Ardından Roman Hakları Derneği Başkanı Yücel Tutal, “Sivil Toplum Örgütlerinde Çocuk Algısı” başlıklı konuşmasını gerçekleştirdi. Dinleyicileri Romanca selamlayarak sözlerine başlayan Tutal, “Ben buraya muhtemelen bir Roman olduğum için davet edildim. O nedenle öncelikle biraz Romanlardan bahsetmek istiyorum. Roman’ın ne olduğunu bilmeyenler var. Bir gün bir elimde Romanca bir kitap vardı ve bir arkadaşım bana ‘Sen de mi çok roman okuyorsun’ diyerek ırk olan romanı kitap sanmıştı. Ben de ‘Bu roman, o roman değil’ dedim ve yarım saat boyunca sohbet etmeye başladık. Bize bizim kendimize dediğimiz gibi Roman denmiyor toplumun bir kesiminde. Bir kısmı ‘Çingene’ vs. diyor. Bugün biz kendimize anadilimizde ‘Roman’ dediğimiz için artık Roman olarak kullanılıyor birçok yerde. Roman deyince aklınıza ne geliyor? İyimser düşünenler ‘Dans eden renkli insanlar’ diyor. Ama başkaları da ‘Hırsız, uyuşturucu kullanan pis insanlar’ diyor. Dünyanın her yerinde varız ve her yerinde de ayrımcılığa uğrayan toplumuz. Hiç etrafınızda Roman bir doktor, avukat veya öğretmen gördünüz mü? Çok az. Roman bir öğretmen gördüğüm için sevinmiştim ama kimliğini saklamak zorunda kalmıştı. Buna da ne kadar Roman denir ki? Bu onun mu, toplumun mu suçu? Ben askerde Roman olduğumu söyleyemiyordum” diye konuştu.

 5 MİLYONDAN 600 ROMAN ÜNİVERSİTELİ

 Romanların sorunları üzerine sözlerini sürdüren Tutal, “Eğitim, sağlık, ayrımcılık, önyargı alanında çok kötü bir durumdayız. Türkiye’de yaklaşık 5 milyon Roman var. Ama burada benden başka Roman yok. Eğitim ve istihdam alanında Romanlara rastlamıyoruz. Nerede 5 milyon Roman? Çöp konteynırlarında, uyuşturucu satıcılığında… 5 milyon arasında üniversiteye gidenlerin sayısı binde bir. 5 milyon nüfusun içinde üniversiteye giden sadece 600 Roman var. Bize torpil yok. Torpil istemek kötü ama isteyememek de kötü. En iyi yaptığımız iş müzisyenlik. Ama aslında o kadar fazla da dediğimiz. Bunların içinde 50 bin müzisyen var. Ama onların da pek rahat bir hayatı yok” dedi. Tutal, sözlerini Roman çocukların maruz kaldığı ayrımcılığı anlatarak sonlandırdı. 

 ÇOCUKLAR İÇİN GÜVENLİ ALAN 

 Roman Hayal Evi’nde gönüllü çalışan Ekin Özcan, Romanların ağırlıkta yaşadığı Kale Mahallesi’nde inşa ettikleri Hayal Ev’de çocuklara güvenli bir alan yaratmaya çalıştıklarını ifade etti. Özcan, “Çocuklar evde ailesine, kardeşlerine bakmak zorunda oldukları için eğitime zaman ayıramıyor. Biz de bu anlamda katkı sunmaya çalışıyoruz. Çocuklarla müfredat dışı atölyeler de yapıyoruz. Çocukların duygularını ifade etmeleri bizim için önemli” şeklinde konuştu.  Ardından Hayal Ev’de eğitim gören çocukların konuştuğu slayt gösterisi izletildi. Soru cevap bölümünün ardından üçüncü oturum sona erdi.

 KONSER DİNLETİSİ 

Ardından sempozyumun ilk gününün son bölümünde çocuklar için müzik dinletisi gerçekleştirildi. Konsere HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar ile eşi Fatma Ceren Sancar ve kızı Leylan Sancar da katıldı.  Sevinç ve UIaş ile Çocuk Şarkıları ve Zarok Ma grubu, seslendirdiği ezgilerle çocuklara keyifli anlar yaşattı.  Sempozyum bugün saat 10.30’da devam edecek.

MA