Telgraf Haber Merkezi
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) 1989’dan beri kadınlarla, gençlerle, aydınlarla; toplumun tüm kesimleriyle aydınlanma, insan hakları ve eğitim konusunda çalışmalar yürütüyor. Biz de ÇYDD’nin bu süreçte neler yaptığına dair, Profesör Doktor Ayşe Yüksel ile bir söyleşi, gerçekleştirdik.
Merhaba Ayşe Hocam öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?
Merhaba ben ÇYDD Genel Başkanı, Cüzzamla Savaş Derneği Başkanı Ayşe Yüksel, aynı zamanda T.C. İstanbul Arel Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı öğretim üyesiyim. Yaşamımın odağı ÇYDDli olmak üzerine. Atatürk devrim ve ilkelerini yaşatmak Cumhuriyete borcumu ödemek gibi sorumluluk duyup gönüllü çalışıyorum. Yaşam da en büyük şansım, Prof. Dr. Türkan Saylan ile hem sağlık hem de sivil toplum alanında birlikte çalışmış olmaktır. Ondan çok şey öğrendim.
Peki Prof Dr. Ayşe Yüksel’in Çağdaş Yaşamı Destekleme derneği ile yolları nasıl kesişti?
İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Lepra Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde 20 yıl boyunca Türkan Sayla ile beraber çalıştım. İlk tanıdığım STK Cüzzamla Savaş Derneği oldu, çok verimli çalışmalar yürüttük. 1989 yılında, ülkemizde laikliği tehdit eden konular gündeme gelince 16 ülkesini seven aydın insan ÇYDD yi kurdu, onlardan biri de Prof. Dr. Türkan Saylan idi. Kendisi ile beraber çalıştığım için zaten ben de konunun içinde idim . O sırada akademik yaşamımda doçentliğe hazırlanıyordum, zor bir süreç idi, Türkan Hoca önceliğin sınavı başarmak demişti. Derneğe üye olmamıştım ama çalışmalarına destek oluyordum. 1990 yılı 29 Ekim Cumhuriyet Balosuna davet edilmitim, o gece ÇYDD li olmak ne kadar onur verici diye düşünmüştüm. 1995 yılında Doçentlik sınavını verdim bir hafta sonra da ÇYDD Bakırköy Şubesine üye oldum. Üç yıl boyunca proje ve yönetim kurulunda görev yaptım, 1998 yılında ÇYDD Küçükçekmece Şubesinin kurucularından biri oldum, 2001 yılına kadar şube başkanı olarak görev yaptım. Aynı yıl Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesinde göreve başlayınca üyeliğimi ÇYDD Van Şubesine taşıdım, halen orada üyeyim.
Çok iyi bilmekteyiz ki Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği bundan 32 sene önce cumhuriyetin değerlerine ve laiklik ilkesine karşı ülkemizde hissedilen tehditin sonucunda Prof. Dr. Aysel Ekşi, Prof Dr. Necla Arat, Prof. Dr. Türkan Saylan gibi aydınlarımızın bir araya gelmesi sonucu büyük bir mücadele ve emeğinin ürünü olarak kuruldu. Bu bağlamda ÇYDD’nin ülkemizdeki aydınlanma tarihine dair için önemi için neler diyebiliriz?
1980 askeri darbesi sonrasında ülkemizde laik rejimi tehlikeye sokan uygulamalar görülmeye başlamıştı. Bu sürecin artığı yıllarda da ÇYDD nin kuruluşu çok doru ve değerli bir adım. 32 yıl boyunca Atatürk devrim ve ilkelerini korumak için emek veriyoruz. 118 şube binlerce genç ve üyemiz , aynı zamanda bağışçılarımın desteği ile çağdaş eğitimi ülkemizin her yöresine yaymak için emek veriyoruz. Bu çok önemli, bir çalışma, bu sayede çağdaş gençlere alan açılmış, çağdaş yaşam kültürü ile yetişmiş oldular. Derneğimizin gençlere yönelik 21. Yy yetkinliklerini öğrenmeleri, kendilerini geliştirmelerini destekleyen çalışmalar ile de akılcı düşünen, evrensel ve bilimsel değerlere inanan gençler yetişebildi. Bu gençlerin yaşamın içindeki varlıkları, başarıları Atatürk Cumhuriyetine değer katar oldu.
ÇYDD’nin kurulduğu süreçlerden de bahsetmiş oldunuz hocam. Üzülerek söylüyoruz ki ülkemizde laiklik konusu tartışılmaya devam ediyor ve ÇYDD’nin bu tartışmalara karşı tarihsel olarak bulunduğu konum da önemini korumakta. Bilimsel ve laik bir eğitim için mücadele ülkemizde eskisinden de yakıcı bir sorun olarak karşımızda. Geçtiğimiz hafta çeşitli aydınların katkılarıyla Cumhuriyet ve Laiklik kitabının yayınlandığını da görmüş olduk. Laikliğe karşı yapılan bu saldırı karşısında Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği neler yapıyor ve bu vesile ile ‘Cumhuriyet ve Laiklik’ kitabının da oluşum sürecini ve anlamını sormak istiyorum.
Laiklik sayesinde nefes alıyoruz, olmazsa olmazımız. 10 Nisan Laiklik Günü anısına bu konuda çalışmış emek vermiş değerlerimize Cumhuriyet Ödülü vererek laiklik konusunun ne kadar önemli olduğunu vazgeçilmezimiz olduğunu vurguluyoruz. Bu yıl 10 Nisan anısına ‘Cumhuriyet ve Laiklik’ başlıklı bir kitap yayımladık. Amacımız öncelikle ÇYDDli gençlere bu konuda kaynak oluşturmak idi, her birinin baş ucu kitabı yapmasını sindire sindire okumasını isteriz. ÇYDD olarak Laikliği neden canla başla savunuyoruz ve savunmalıyız? Sorusunun yanıtı bu kitapta değerli yazarlarımız tarafından verilmeye çalışıldı.
Kitapta laiklik savunusunun önemi ÇYDD’nin unutulmaz Genel Başkanı Prof. Dr. Türkan Saylan’ın şu sözleriyle aktarılıyor: “Laiklik Türkiye için kamusal ve siyasal yaşamda din kurallarından arınmış, insanların eşitliğini, aklı ve bilimi temel almış bir yaşam biçimidir. Dinsel inançların, hangisi olursa olsun, özel alanda özgürce yaşanacağı ancak ‘demokratik düzeni yıkıp yerine geçme ve toplumsal düzene egemen olma girişimlerinin yasalarla sınırlanacağı’ bir düzendir bize göre laiklik.”
Editörlüğünü ÇYDD Onur Kurulu Üyesi Prof. Dr. Nergis Mütevellioğlu’nun üstlendiği kitapta laiklik ilkesi, tarihsel, hukuksal, felsefi, siyasal, sosyolojik, sosyo-kültürel ve sosyal politik perspektiflerden inceleniyor. Laik devlet ve laik toplum ile eşitlik ve özgürlük idealleri, demokrasi ve insan hakları, sosyal devlet ve hukuk devleti anlayışları arasındaki içsel bağlantılar analiz ediliyor. Ayrıca eğitim ve sağlık hakları ve yoksullara yönelik sosyal yardım ağları alanında laiklik ilkesinin aşındırılmasının toplumu gerileten yıkıcı sonuçları irdeleniyor. İnsan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğü için, tüm yurttaşlar, özellikle de kadınlar ve emekçiler için laiklik ilkesinin neden vazgeçilmez olduğu detaylı olarak gerekçelendiriliyor.
Laik eğitimin savunuculuğunu yapıyoruz, topluma yönelik farkındalık yaratacak etkinlikler, kınama gerektiren durumlarda basın bildirileri, laik uygulamalar hep yaşam biçimimiz.
“Özlemimiz ve talebimiz; insan haklarının dokunulmaz olduğu Türkiye’de yaşamak”
Bir yılı aşkın süredir dünyayı her anlamda derinden sarsan bir küresel salgın ile karşı karşıyayız ve maalesef binlerce insanın ölümüne tanık oluyoruz. Diğer yandan bu dönemde emekçi halkımız için eğitim hakkının neredeyse elinden alındığı bir durum da mevcut. Hepimiz için çeşitli zorlukları barındıran pandemi dönemini nasıl geçiriyor ÇYDD? Pandemi çalışmalarınızı nasıl etkiledi?
21. yy da başarı çevik davranma, duruma uyum sağlama, günün koşullarında gereğini yapma sayesinde gerçekleşiyor. ÇYDD de pandemi de hızlı bir şekilde uzaktan çalışma ve eğitim koşullarını gerçekleşitirebildi. Bu çok önemli oldu, 24 saate daha çok iş sığdırabildik. Derneğimizi daha iyi tanıtabildik, daha çok sayıda öğrenciye ulaşabildik. Bağışçılarımız arttı, biz de bu sayede daha çok öğrenciye burs desteği verebildik, tablet bilgisayar gibi teknoloji hediye edebildik.Türkiye kenti ve kırı bir arada teknolojiye geçti ama cihaz yoktu, cihaz sağlayabilmek için proje yaptık. Dernekler Müdürlüğü’nden izin aldık. Kamu yararına çalışan bir derneğiz izinsiz para toplayamayız. Gelen bağışlarla 2624 öğrenciyi ile teknolojiyi buluşturduk, yetmez tabi ki sayıyı çoğaltmak için çalışmaya devam ediyoruz. Hedefimiz 10 bin öğrenci. Bu yazıyı okuyan duyarlı kişilerde 4245 TEKNOLOJİ yazıp SMS gönderebilirler, ayrıca web sayfamızdaki hesap numaralarına bağış yapabilirler.
Son olarak, dilerseniz ÇYDD’nin şu anda yürütmekte olduğu projelerinden ve kampanyalarından bahsederek bitirebiliriz hocam.
“Anadolu’da Bir Kızım Var, Öğretmen Olacak!” projesi ile bugünün ve yarının güçlü kadınlarına eğitim desteği veriliyor, geleceğin aydınlanması için bir adım daha atılıyor.Maddi imkansızlıklar ve cinsiyet eşitsizliği nedeniyle eğitimine devam edemeyen kızlarımızın; umutları, hayalleri ve isteklerini gerçekleştirmeleri için destek oluyoruz.
“Bir Işık da Siz Yakın” projesi ile kısıtlı eğitim olanaklarına rağmen yüksek öğretim kurumlarına girmeyi başaran üniversite öğrencilerine destek olunuyor.
COVID-19 salgını nedeniyle uzaktan eğitime geçiş ile birlikte ÇYDD olarak maddi yetersizlikler içinde eğitimine devam etmek zorunda olan öğrencilerin bilgisayar, tablet vb. teknolojik donanımlara ulaşmalarını sağlamak ve internete erişimlerini kolaylaştırmak amacıyla “Öğrencilerimize Bilgisayar Desteği” projesini başlattık.Destekçilerimiz sayesinde bugüne kadar Türkiye’nin farklı bölgelerindeki öğrencilerimize yaklaşık 3 bin adet bilgisayar ve tablet ulaştırmayı başardık.
Genel Merkezimiz, Çağdaş Gençlik Merkez Birimimiz (ÇGMB) ve Türkiye’nin dört bir yanında bulunan şubelerimizle birlikte sürdürdüğümüz eğitime destek çalışmalarına pandemi sürecinde de hız kesmeden devam ediyoruz. ÇYDD gönüllüleri, öğrencileri ve destekçileriyle birlikte eğitim alanında sorunun değil, çözümün bir parçası olacak somut projeler üretiyoruz.
Çağdaş Yaşam Dijital Buluşmalar ile ülke gündemindeki sorunların tartışıldığı, farklı alanlarda uzman kişilerin görüş ve deneyimlerini öğrencilerimiz, üye ve gönüllülerimizle paylaştığı onlarca etkinlik gerçekleştiriyor, gençlerimizin yeteneklerini keşfettikleri ve fikirlerini özgürce söyleyebildikleri alanlar yaratıyoruz.
Genç Denizyıldızı Projesi ile Türkiye’nin farklı bölgelerinde bulunan 560 lise öğrencimize; Dijital Okuryazarlık, Bilimsel Düşünme, Sorgulama, Eleştirel Düşünme, Yaratıcılık, İnovasyon vb. konularda dersler veriyoruz. Bu şekilde öğrencilerimizin 21.yüzyıl yetkinliklerini kazanmasını ve gelecekte güçlü bireyler olarak çağdaş yaşamlar sürmelerini hedefliyoruz.
Mentorluk Projesi ile üniversitede okumakta olan öğrencilerimiz ve mezun yetişkinleri bir araya getiriyor, menti-mentor ilişkilerinin güçlendirilmesini sağlıyoruz. Bu sayede öğrencilerimiz hem iş hem de kişisel yaşamlarında ihtiyaç duyabilecekleri bilgi, deneyim ve kaynaklarla buluşuyor; kendilerini tanıyıp, özgüven kazanıyor.
Kadınlarla El Ele Projesi ÇYDD’den burs alan öğrencilerin anneleri ve dernek gönüllülerinden oluşan katılımcılara Uluslararası Koçluk Federasyonu (UCF) ile işbirliği yapılarak kişisel gelişim alanında eğitimler veriliyor. Proje dijital ortamda da devam ediyor.
Çağdaş Dil Merkezi (ÇDM) etkinlikleri ÇYDD öğrencilerinin İngilizce yeterliliklerini geliştirme arzusu sonucu doğmuştur. Öğrencilerimizin İngilizce derslerine ücretsiz olarak ulaşmasını amaçlıyor. Türkiye’nin farklı bölgelerindeki burslu öğrencilerimizin dijital olarak ulaşabileceği ÇDM, çoğunluğu üniversite öğrencisi olan gençlerin genel İngilizce ihtiyaçlarına odaklanıyor.
ÇYDD mobil uygulaması ile mezunlarımız bir araya geliyor. Şu an için 904 kullanıcısı olan uygulama sayesinde mezunlar kendi aralarında iletişim kurabiliyor, şubeler kendi bölgelerinde bulunan mezunları görüntüleyebiliyor, etkinliklerine davet edebiliyor. Aynı zamanda uygulama üzerinden iş ilanları yayınlanıyor, mezunlar bu ilanları görüntüleyip başvuru yapabiliyor.
