Okullar en yaygın kamu kurumlarıdır.Yakın zamanda yaşanan örneklerinde olduğu gibi okullar aynı zamanda depremlerden en çok etkilenen kamu binalarıdır.Bu somut durum için pek çok neden sıralanabilir.Zemin etüdünün yapılmaması,inşaatın niteliği,işçilik,kullanılan malzemenin eksikliği/kalitesizliği,denetimsizlik vb gibi.6 Ocak günü yaşadığımız iki büyük deprem ve sonrasında yaşanan artçı depremlerde bölgede yaygın olan okulların da kendi payına düşeni aldığı kuvvetle muhtemeldir. Depremin etkilediği 10 ilde MEB’in 2021-22 İstatistiklerinde yer alan verilere göre, toplam 12 bin 746 okul, bu okullarda 3 milyon 783 bin 758 öğrencinin okumakta,197 bin 838 sözleşmeli ve kadrolu öğretmenin görev yapmakta olduğu bilgisi yer almakta..Depremin merkezi olan Kahramanmaraş ilinde  bin 105,depremden en çok etkilendiği söylenen Hatay ilinde  bin 358,Adıyaman ilinde ise 952 okul bulunmakta. 7,7 ve 7,6  büyüklüğünde çok geniş bir coğrafyada hissedilen depremden okulların etkilenmemiş;yıkılmamış,ağır,orta veya hafif hasar görmemiş olması olananklı  değildir.Okullara,öğrenci ve öğretmenlere yönelik alınması gereken tebirleri ve yapılması gerekenleri içeren önerilerimizi başka bir yazıya bırakarak bu yazıda yakın tarih depremlerini ve okullar üzerindeki etkilerini ele alacağız.

Yakın Zamanda Yaşanan Depremler ve Okullar

-17 Ağustos Marmara Depremi;İstanbul önce 20 okul kullanılamaz hale geldi, Daha sonra yüzlerce okul ya yıkılarak ya da güçlendirme ile sayı yüzlerce oldu.,İzmit 27,Sakarya 13,Gölcük 2,Yalova 13 okul yıkıldı.Yüzlercesi ağır, orta ve hafif hasarlı hale

geldi.

-12 Kasım Bolu Depremi;Bolu’da 27,Düzce’de 11 okul yıkıldı.Onlarca okul hasar aldı.

-3  Şubat 2002 Afyon Depremi;14 okul hasar gördü.

-27 Ocak 2003 Pülümür,1 Mayıs 2003 Bingöl Depremleri 2 YİBO yıkıldı.Bingöl YİBO’da 40 öğrenci yaşamını kaybetti.70 öğrenci enkaz altında kaldı.

-23 Ekim 2011 Van Depremi 7,2 Şiddetinde;15 okul yıkıldı.17 okul hasar aldı.Depremde ölenlerin %10’u öğretmendi.

-26 Eylül 2019 Sılıvri Depremi 5,8 Şiddetinde;İstanbul’da 9’u ağır 20’si orta ve hafif hasarlı olmak üzere 29 okul etkilendi.Deprem yaşanan Silivri ‘ye 115 km uzaklıkta bulunan Pendik ve Sancaktepe’de okullar da hasar oluştu.

-24 Ocak 2020 Elazığ Depremi 6,8 Şiddetinde;23 okul yıkıldı.

-30 Ekim 2020 İzmir Depremi 6,6 Şiddetinde; 3 bin 600 okuldan 139’unda hafif hasar oluştu.

Sonuç olarak,Yukarıda yer alan depremler ve okullara etkilerine bakıldığında son iki büyük depremden okulların  etkilenmiş olduğu gerçeğini yok saymadan  “okul yapı analiz raporları” çok hızlı bir biçimde hazırlanmalıdır.Analiz raporları kesinleştikten sonra ne yapılacağına karar veilmelidir. Milli Eğitim Bakanı yaptığı açıklamada “ülke genelinde okulların 13 Şubat deprem bilgesinde 29 Şubat tarihinde eğitim öğretime başlayacağını” söylemektedir.Bu açıklama hem bilimsel,teknik,alt yapı,personel bakımından  hem de deprem travması   yaşamıış öğrenci ve öğretmenlerin psikososyal hazır bulunmuşluk durumları bakımından olası görünmemekte.O nedenle kararı yeniden değerlendirmek ve okullar ile okul eklentilerinde gerekli hasar tesbit çalışmaları yapıldıktan sonra yeniden karar vermek gerekmekte.